Hoogbouw: hoe run je je stad?
verscheen eerder op Romagazine.nl en Stadszaken.nl
De storm die door de hoogbouwdiscusie in Amsterdam is veroorzaakt, is nog steeds niet gaan liggen. Binnenkort organiseert Arcam (Architectuurcentrum Amsterdam) zijn derde hoogbouwdebat. Werden in de voorafgaande twee debatten nog podiumplekken ingeruimd voor planologen, nu spreken enkel architecten met elkaar. Jammer, dat schiet niet echt op.
De discussie schiet sowieso niet op (misschien wel kenmerkend voor hedendaagse discussies), want ook op internet betreden de verschillende partijen keer op keer hun stellingen. Zo verscheen afgelopen voorjaar een foto genomen vanuit de binnenstad met aan de horizon de vernieuwde A’DAM toren. Volgens degene die de foto gepost had blijft hoogbouw nabij de Amsterdamse binnenstad wringen. Een prominent lid van de Vereniging Vrienden van de Amsterdamse Binnenstad (VVAB) reageerde zelfs met de woorden dat ze hier tegen hadden moeten procederen. De Vereniging had even niet opgelet.
Ik behoor tot de stroming die niet ziet wat er mis is op de foto.
Daarom ben ik blij dat er niet geprocedeerd is, want als dat wel was gebeurd had men een sterke troefkaart in handen gehad. UNESCO Werelderfgoed. Waarom Amsterdam gelobbyd heeft om die status te verwerven is mij een raadsel. Wilde de stad meer toeristen trekken? Je zet in elk geval grote delen van je eigen stad op slot, ook buiten het UNESCO-gebied.Feit is dat die status in sommige steden er inderdaad toe geleid heeft dat die prachtige binnensteden zich gevoegd hebben naar de ‘wensen’ van de hordes toeristen. Deze zomer heb ik onder andere de UNESCO steden Vilnius en Gdansk bezocht. Niet vanwege het feit dat het UNESCO steden zijn, maar vanwege hun geschiedenis. Die is amper zichtbaar door de massa’s toeristen die door de inderdaad mooie binnensteden kruipen.
Ik maakte een A’DAM toren achtige foto in Vilnius, stuurde die via twitter naar het prominente lid van de VVAB, maar kreeg geen respons. Ik had niet de indruk dat enige inwoner of bezoeker van Vilnius problemen had met de hoogbouw buiten de binnenstad waar stedelingen wonen, werken, samen komen, sporten en nog veel meer.
Waarom krijgen we onze steden niet op orde? Deze vraag stelde de beroemde Amerikaanse econoom Paul Krugman recent in The New York Times. Enerzijds, zegt hij, heb je de NIMBY verdedigers, anderzijds de apologeten van het ongebreideld bouwen in het buitengebied. De VVAB is een voorbeeld van het eerste, de weilandbouwers van het tweede. Door de houding van bijvoorbeeld de VVAB, en vlak sommige architectuurhistorici niet uit, is het moeilijk en soms onmogelijk om aan de sterke vraag naar stedelijk wonen te voldoen. Dat werkt natuurlijk prijsopdrijvend. In San Francisco zorgt de evenknie van de VVAB er voor dat er amper nog gebouwd wordt. Krugman stelt dat de woningprijzen in Frisco daardoor flink hoger zijn dan in New York: “ … so why not have more tall buildings”. Maar, nog steeds Krugman, de politiek is gevoelig voor NIMBYisme, dus komt die hoogbouw er niet. Stedelijk wonen valt daardoor buiten het bereik van mensen werkzaam in het middensegment van de arbeidsmarkt. Dus stijgt hun reistijd aanzienlijk. “That’s no way to live – and no way to run a city”, aldus Krugman.
Mijn cynische conclusie is dat door de houding van mensen die het voorrecht hebben in de mooie binnenstad te wonen, anderen het recht ontzegd wordt om aan de randen van die binnenstad te wonen, omdat de oogjes zo’n last hebben van die torens in de verte. Plus dat ze daardoor ook nog eens de prijzen van hun eigen pand opdrijven. Mooie oudedagsvoorziening.
De weilandbouwers springen hierop in. Het is veel te duur in de stad! En u wilt toch in het groen wonen? Kom lekker naar Almere Poort! In een oververhitte woningmarkt is afzet gegarandeerd. Volgens Krugman groeit daardoor de invloed van dit type vastgoed ontwikkelaars. En hoe meer van deze woningen in het buitengebied worden afgezet, “the more powerful the developers get”, en hoe meer zand er in de machine, die de stad als motor van de economie is, gestrooid wordt.
Het helpt natuurlijk geen mallemoer om een deels leegstaand megaproject in een stad met bovenmatig veel laagstand te bouwen, wat gespeend is van functionaliteit en stedenbouwkundige kwaliteit. Huisman een architect? Alsof je Sven Cramer opstelt als spits van Barcelona Football Club………Doordrenkt van prestige, dit overbodige plan. Verder zal dat Mijnwater als energiemonopolie ook niet echt helpen. Pure geldverkwisting!
Komt nog bij dat de ontsluiting met de zuidzijde van de stad er niet komt omdat de beoogde hotelbelegger geen cent te makken heeft en het als doorverkoopobject heeft aangekocht met een lege B.V..
Amsterdam is uniek om zijn scheggen en wordt daar terecht voor geprezen. Niet aan morrelen zou ik zeggen. Of volkstuinen daar in thuishoren is inderdaad een terechte vraag. Maar dat betekent toch niet dat je die ruimte direct moet volbouwen? Natuurlijk blijft Groengebied Amstelland om de hoek liggen, maar toch ook weer iets verder en de verbinding wordt weer zwakker. Een groene Scheg die tot diep de bebouwing van Amsterdam in loopt heeft ongekende waarden. Toen ik in de Afrikaander buurt woonde kon ik langs de Amstel binnen tien minuten naar een boer fietsen voor verse melk. Onderweg reed ik door het groen en vergat de drukte van de stad terwijl ik de weidevogels hoorde. Amsterdam een stad die verbonden is met de veenweiden er omheen. Onbetaalbaar. Probeer dat beeld in stand te houden.
Zou je niet eerst eens gaan kijken voor je dit soort dingen over Amstelglorie schrijft? 40% van het park is openbaar, het heeft reeds meerdere buurtfuncties en of het natuur is?? Ga eens kijken.
U draait de zaken om: De buurten rond de Van Woustraat zijn geen succes “dankzij de drukte van de Van Woustraat”, maar “ondanks de drukte van de Van Woustraat”.
Als je op de kaart de groene scheg bekijkt zie je dat in de loop van vele jaren de groene scheg langzaamaan is opgeknabbeld (Overamstel 1 en Amstelkwartier).. Amstelglorie is nu met het Oeverbos de kop van de Amstelscheg geworden. Die kop afhakken is een doodzonde. Ook doet de stelling afbreuk aan de sociale functie van het volkstuinieren dat daar al 65 jaar plaats vindt en de populariteit van de bevolking (want de wachtlijst is met zo groot als het aantal tuinen). Dus afblijven van Amstelglorie.
Ja, de natuur met biodiversiteit in de Amstelscheg is inderdaad niet zo maar vervangbaar, zeker niet door een monotoon strookje kaalgeschoren gras evenwijdig aan de Amstel zoals op de foto hierboven te zien is.
Dat de Van Woustraat/Rijnstraat in bovenstaande tekst wordt bejubelt als prettige rustige voorbeeldstraat is mij een raadsel. De verkeerssituatie is zo problematisch dat de gemeente Amsterdam deze straat al jaren aan het verbeteren is. Het is een drukke straat met een tram en veel soorten verkeer. Tot de Utrechtsebrug is de straat onderdeel van Plus net fiets en over de brug Plus net auto.
Ik mis onderbouwing van de bewering dat het Volkstuincomplex Amstelglorie een rare groene vlek zou zijn.
Wat ik mij afvraag is waarom er niet rondom de volkstuin parken wordt gebouwd. Je kan de complexen iets meer als een park inrichten met hier en daar een verblijfruimte en ze als park incorporeren. Jeanine Bret.
Over Heerlen gesproken.
Toevallig een stukje station gezien… Verbaasd verwonderd!!!
Niet veel tijd.maar kwam bewust
een keer terug om te kijken.
En was erg onder de indruk over
Zo veel schoonheid prachtig.
Ging zitten op het oude café dat er mooi verzorgd uit zag, en genoot, al pratende met enkele toevallige medebewonderaars.
Daarna wandelend door de straat
Waar etalages en niets er verzorgd uit zag waar een onderneemster mij bijna kwaad
aan keek om dat ik het waagde
Het station mooi te vinden.
Dat was 2019 20 ik weet niet hoe het nu is???
Maar ik hoop nog vaak zoiets moois te zien wat m’n hart raakt.
Jaren geleden woonde ik nog in Heerlen. Toen al wist je dat het maankwartier er koste wat kost zou moeten komen. Lang voordat de crisis begon. Een prestige kwestie? Laten we hopen dat het Heerlen een stapje verder brengt. Ik betwijfel het!