Populisme en infrastructuur
verscheen eerder op ROMagazine.nl en Stadszaken.nl
De Nederlandse stadjes hebben het sinds 1900 hard te verduren. Het begon met de Woningwet (1901). Naast een enorme vooruitgang in de woonkwaliteit van laaggeschoolde Nederlanders, betekende de sociaaldemocratische interventie ook een bevoogdende houding ten opzichte van de verworpenen der aarde. Dat stadse leven moest zoveel mogelijk gemeden worden, wat resulteerde in Hollandse varianten van de Garden Cities. Ook de modernisten moesten niets van de stad hebben en creëerden vanaf de jaren ’30 monofunctionele gedrochten waarbij elke vorm van spontaniteit en diversiteit buitengemetseld werd.
Na de oorlog nam de rijksoverheid het roer van de stedelijke bestuurders over en ontmanden met overloopbeleid, gebundelde deconcentratie, groeikernen en later VINEX-locaties de creatieve en economische potentie van stevige concentraties van stedelingen in gemengde setting. Maximale agglomeratievoordelen hebben de paar steden met meer dan 200.000 inwoners de Nederlandse economie nooit opgeleverd. Gerenommeerde internationale instituten als de OECD en The Economist Intelligent Unit hebben daarvoor recent nog gewaarschuwd.
Voortschrijdend inzicht is er gezien de binnenstedelijke bouw oriëntatie vandaag de dag wèl bij de lokale bestuurslaag, maar de rijksoverheid blijft Oost-Indisch doof. Zij zal daar haar politiek-electorale redenen voor hebben, maar het blijft een ondermijning van de economische groei. Want stedelijke gebieden, plekken waar veel verschillende mensen om verschillende redenen op verschillende momenten van de dag aanwezig zijn, zijn de motoren van de kenniseconomie en zorgen voor groeiende economie.
Antistedelingen schermen vaak met de politiek correcte opvatting dat we af moeten van het groeimodel. Maar economische groei is welbeschouwd niet meer dan verhoging van de arbeidsproductiviteit, en dus verhoging van de persoonlijke welvaart. Hoofdsteden als Amsterdam, Parijs en Londen zorgen voor een gemiddelde welvaartsverhoging van ’s lands ingezetenen van tussen de 6 en 14 procent.
De daarvoor noodzakelijke Amsterdamse inbreidingsgebieden als de Sluisbuurt en Haven Stad kunnen alleen maar een succes worden als ze via hoogwaardig openbaar vervoer worden verbonden met de economisch florerende centrumstedelijke gebieden, opdat ze zelf daarvan onderdeel worden (met alle positieve economische gevolgen van dien).
Investeren in openbaar vervoer is verhoging van de welvaart. Investeren in asfalt heeft daarentegen een contraproductief effect. De door de miserabele anti-stedelijke planningstraditie gegenereerde fileproblematiek in Nederland, wordt door onze landelijke overheid niet te lijf gegaan door financiële injecties voor het eindelijk volwassen worden van het Randstedelijke metro- en lightrailnetwerk dat broodnodig is voor de verdichtende steden, maar door de rücksichtslose aanleg van duizend kilometer vers asfalt. Ik heb al eerder gewezen op kapitaalvernietiging door de aanleg van de Parkstadring in de Oostelijke Mijnstreek. De rijksoverheid blijft stijfkoppig: de zoveelste miljoeneninvestering op de A2 (Deil – Den Bosch) en de A58 (Breda Tilburg) staat op stapel. Er blijft amper geld over voor elementaire verbetering van het openbaar vervoer in Den Haag, Rotterdam en Amsterdam. Het Amsterdamse ‘metronetwerk’ is een lachertje vergeleken met dat van steden met ongeveer dezelfde inwoneraantallen als Frankfurt, Boston en San Francisco.
Wegen slibben dicht, treinen, metro en ander openbaar vervoer zitten bomvol. Je hoeft heus niet de slimste mens te zijn om je te realiseren dat verdichting van steden helpt bij het verlichten van die verkeersdruk. In plaats daarvan worden ook in steden waar zowel bevolking, aantal werknemers en bezoekersstromen toenemen, bus- en tramlijnen opgeheven en andere bezuinigingen op het openbaar vervoer doorgezet.
In de meerjarenbegroting voor infrastructuur (MIRT) gaat alle aandacht uit naar interstedelijk asfalt. Dat is direct schadelijk voor de economie, maar ook indirect doordat spreiding geaccommodeerd wordt. Dit is ook slecht voor het milieu. Het milieu aantasten ter wille van economische groei is schandelijk. Het milieu aantasten om economische groei te ondermijnen is cynisch.
Antistedelijk besturen heeft diepe wortels, en past bovendien in de hedendaagse stad-land polarisatie. De Nederlandse bevolking is uiteindelijk de dupe. Een slimme, maar meedogenloze en criminele Duitse minister zei ooit: “het volk heeft ons een mandaat gegeven, en nu wordt hen het halsje doorgesneden”.
Misschien een wat zware referentie, maar ik ben hartstikke boos.
Het helpt natuurlijk geen mallemoer om een deels leegstaand megaproject in een stad met bovenmatig veel laagstand te bouwen, wat gespeend is van functionaliteit en stedenbouwkundige kwaliteit. Huisman een architect? Alsof je Sven Cramer opstelt als spits van Barcelona Football Club………Doordrenkt van prestige, dit overbodige plan. Verder zal dat Mijnwater als energiemonopolie ook niet echt helpen. Pure geldverkwisting!
Komt nog bij dat de ontsluiting met de zuidzijde van de stad er niet komt omdat de beoogde hotelbelegger geen cent te makken heeft en het als doorverkoopobject heeft aangekocht met een lege B.V..
Amsterdam is uniek om zijn scheggen en wordt daar terecht voor geprezen. Niet aan morrelen zou ik zeggen. Of volkstuinen daar in thuishoren is inderdaad een terechte vraag. Maar dat betekent toch niet dat je die ruimte direct moet volbouwen? Natuurlijk blijft Groengebied Amstelland om de hoek liggen, maar toch ook weer iets verder en de verbinding wordt weer zwakker. Een groene Scheg die tot diep de bebouwing van Amsterdam in loopt heeft ongekende waarden. Toen ik in de Afrikaander buurt woonde kon ik langs de Amstel binnen tien minuten naar een boer fietsen voor verse melk. Onderweg reed ik door het groen en vergat de drukte van de stad terwijl ik de weidevogels hoorde. Amsterdam een stad die verbonden is met de veenweiden er omheen. Onbetaalbaar. Probeer dat beeld in stand te houden.
Zou je niet eerst eens gaan kijken voor je dit soort dingen over Amstelglorie schrijft? 40% van het park is openbaar, het heeft reeds meerdere buurtfuncties en of het natuur is?? Ga eens kijken.
U draait de zaken om: De buurten rond de Van Woustraat zijn geen succes “dankzij de drukte van de Van Woustraat”, maar “ondanks de drukte van de Van Woustraat”.
Als je op de kaart de groene scheg bekijkt zie je dat in de loop van vele jaren de groene scheg langzaamaan is opgeknabbeld (Overamstel 1 en Amstelkwartier).. Amstelglorie is nu met het Oeverbos de kop van de Amstelscheg geworden. Die kop afhakken is een doodzonde. Ook doet de stelling afbreuk aan de sociale functie van het volkstuinieren dat daar al 65 jaar plaats vindt en de populariteit van de bevolking (want de wachtlijst is met zo groot als het aantal tuinen). Dus afblijven van Amstelglorie.
Ja, de natuur met biodiversiteit in de Amstelscheg is inderdaad niet zo maar vervangbaar, zeker niet door een monotoon strookje kaalgeschoren gras evenwijdig aan de Amstel zoals op de foto hierboven te zien is.
Dat de Van Woustraat/Rijnstraat in bovenstaande tekst wordt bejubelt als prettige rustige voorbeeldstraat is mij een raadsel. De verkeerssituatie is zo problematisch dat de gemeente Amsterdam deze straat al jaren aan het verbeteren is. Het is een drukke straat met een tram en veel soorten verkeer. Tot de Utrechtsebrug is de straat onderdeel van Plus net fiets en over de brug Plus net auto.
Ik mis onderbouwing van de bewering dat het Volkstuincomplex Amstelglorie een rare groene vlek zou zijn.
Wat ik mij afvraag is waarom er niet rondom de volkstuin parken wordt gebouwd. Je kan de complexen iets meer als een park inrichten met hier en daar een verblijfruimte en ze als park incorporeren. Jeanine Bret.
Over Heerlen gesproken.
Toevallig een stukje station gezien… Verbaasd verwonderd!!!
Niet veel tijd.maar kwam bewust
een keer terug om te kijken.
En was erg onder de indruk over
Zo veel schoonheid prachtig.
Ging zitten op het oude café dat er mooi verzorgd uit zag, en genoot, al pratende met enkele toevallige medebewonderaars.
Daarna wandelend door de straat
Waar etalages en niets er verzorgd uit zag waar een onderneemster mij bijna kwaad
aan keek om dat ik het waagde
Het station mooi te vinden.
Dat was 2019 20 ik weet niet hoe het nu is???
Maar ik hoop nog vaak zoiets moois te zien wat m’n hart raakt.
Jaren geleden woonde ik nog in Heerlen. Toen al wist je dat het maankwartier er koste wat kost zou moeten komen. Lang voordat de crisis begon. Een prestige kwestie? Laten we hopen dat het Heerlen een stapje verder brengt. Ik betwijfel het!